پایان نامه در واقع آخرین مرحله از فعالیت یک دانشجو در مقطع رشته تحصیلی بوده و آخرین نمره ای که فرد در دانشگاه کسب می کند، خواهد بود.
پایان نامه بعنوان یک کار پژوهشی عملی برای سنجش مهارت دانشجو در انجام یک تحقیق می باشد. در واقع می توان گفت که 3 ترم از 4 ترم تحصیلات کارشناسی ارشد در قالب دروس تئوری می گذرد و دانشجو صرفا در خصوص یکسری مطالب مرتبط با رشته تحصیلی خود اطلاعات کسب می کند تا در نهایت از میان این دروس و مطالب، علاقمندی خود را پیدا کند. اولین قدم در انجام پایان نامه، انتخاب موضوعی است که مرتبط با رشته دانشجو بوده و به آن علاقمند است. علت تاکید بر علاقمندی به این دلیل است که پایان نامه یک پروسه نسبتا طولانی می باشد و لازمه موفقیت در آن علاقمندی به کاریست که بایستی در بازه زمانی بین 6 ماه تا 1 سال انجام دهید. اگر به موضوع انتخابی خود علاقمند نباشید هرگز نخواهید توانست آنطور که باید نتایج خوبی از پزوهش خود بگیرید و حتی در میان راه خسته شده و بی خیال ادامه ان شوید.
بعد از موضوع علاقمندی، به روز بودن موضوع می باشد. هرگز به تقلید از روش و کار دیگران ، یک موضوع را انتخاب نکنید بلکه سعی کنید خلاق باشید و در راستای پژوهش های موفق دیگران یک موضوع خوب برای خود خلق کنید. هیچ موضوع پژوهشی خودبخود به وجود نمی آید و تمام پژوهش های انجام گرفته، دنباله روی پژوهش های دیگران است. بنابراین برای یافتن یک موضوع ناب و جدید بایستی مقالات منتشر شده از پژوهش های محققین دیگر را مطالعه نمایید. هر چه مطالعه شما بیشتر باشد، ذهن شما برای یافتن موضوع خوب بازتر خواهد شد. هرگز در انتخاب موضوع عجلع نکنید. این را به خاظر داشته باشید که شما تنها یکبار قرار است که در دوران تحصیلات کارشناسی ارشد کار پژوهشی انجان دهید و پایان نامه بنویسید. پس اجازه دهید کار پژوهشی شما یک شاهکار ماندگار باشد که دیگران را به خوب جذب نماید و مقاله ای که از ان استخراج خواهید کرد در بهترین مجلات جهان به چاپ برسد.
انتخاب استاد راهنمای خوب، می تواند در انتخاب موضوع و انجام پایان نامه شما به بهترین نحو ممکن تاثیرگذار باشد. فردی را از میان اساتید خود انتخاب کنید که تجربیات بالایی در انجام پایان نامه و چاپ مقاله داشته استو اساتید جوان به دلیلی کم تجربه بودن شاید نتوانند آنطور که باید شما را در مسیر انجام پایان نامه هدایت کنند. اساتید با تجربه موضوعاتی را برای تحقیق انتخاب می کنند که هدفمند باشد. یعنی اینطور نباشد که یک موضوعی را به شما بدهد و شما صرفا برای رفع تکلیف آن را انجام دهید و تمام شود. موضوعات این اساتید همیشه موضوعات دنباله دار و هدفند هستند که شاید 10 ها دانشجو بر روی یک قسمت از آن بعنوان موضوع پایان نامه خود کار می کنند. در واقع به مانند یک پروژه ساختمانی بزرگ که هر کس مسئول انجام بخشی از آن است تا در نهایت این پروژه به اتمام رسیده و یک نتیجه فوق العاده از ان بدست آید.
اگر از بحث انتخاب موضوع پایان نامه خارج شویم، نوبت به خود پایان نامه و نحوه انجام آن می رسد. قبل از شروع انجام پایان نامه لازم است تا طرح اولیه کار پژوهشی خود را به دانشگاه ارائه دهید که این طرح اولیه تحت عنوان پروپوزال نامیده می شود. این طرح اولیه پایان نامه برای بررسی به شورای پژوهشی دانشگاه فرستاده می شود تا تمامی جوانب آن بررسی شود و در نهایت بعد از تصویب شورای پژوهشی، اجازه انجام پایان نامه به دانشجو داده شود.
یک پایان نامه در واقع از 5 بخش تشکیل شده است که هر بخش از آن در یک مرحله از کار نوشته و تکمیل می شود. این بخش ها شامل:
هر کدام از این بخش ها شامل یکسری مطالب می باشند که بایستی به ترتیب نوشته شوند. مثلا صفحات آغازین پایان نامه موارد زیر را شامل می شود:
این صفحات آغازین پایان نامه شماره گذاری نداشته و با حروف ابجد مشخص می شوند. بعد از اتمام فهرست پایان نامه، فصول اصلی آغاز می شوند که شامل 5 فصل می باشند:
