نحوه تشخیص ژورنال جعلی

چند سالی است که چاپ مقالات علمی در مجلات علمی-پژوهشی داخل و خارج کشور (ISI) برای فارغ التحصیلی دانشجویان دکتری و یا ارتقای اساتید دانشگاه اهمیت ویژه‌ای پیدا کرده است. پدیده زشت ژورنال‌های جعلی یا تقلبی یکی از معضلات جامعه علمی کشور می‌باشد که باعث گمراهی پژوهشگران و دانشجویان شده و بی‌اطلاعی برخی از پژوهشگران و دانشجویان، بازار این نوع مجلات را داغ کرده است و سود کلانی به متصدیان این امور می‌رساند. لذا شناسایی مجلات کم اعتبار یا فاقد اعتبار برای همه اساتید و دانشجویان تحصیلات تکمیلی در داخل و خارج کشور اهمیت بالایی دارد.

ژورنال‌های جعلی، ژورنال‌هایی هستند که نام و نشان مجله‌ای را که معمولاً وب سایت ندارند جعل کرده و با ظاهرسازی دروغین مانند کپی مقالات مجله اصلی و قرار دادن آنها در آرشیو مقالات خود، درج نام و شماره ISSN (شماره سریال بین المللی است که برای هر مجله بصورت اختصاصی وجود دارد) مجله شروع به کلاهبرداری از دانشجویان و اساتید می‌کنند.

از آنجاییکه لیست مجلات ISI که به مجلات معتبر تامسون رویترز نیز مشهور است هر ساله توسط مؤسسه تامسون رویترز به اطلاع دانشمندان و محققان سراسر جهان می‌رسد، لذا این لیست نقش بسیار عمده‌ای در شناخت ژورنال‌های تقلبی یا جعلی دارد. همچنین روشهای مختلفی برای تشخیص معتبر بودن یا نبودن ژورنال‌ها وجود دارد که در اینجا به بیان چند روش می‌پردازیم:

1. موتور جستجوی گوگل این امکان را فراهم می‌کند تا با وارد کردن نام و یا شماره ۸ رقمی ISSN مجله مورد نظر بصورت"Journal Name" site:thomsonreuters.comیا "ISSN: Number" site:thomsonreuters.com از ISI بودن مجله اطمینان حاصل کرد.
2. مجلاتی که معتبر هستند و از اعتبار بالایی برخوردارند برای ارسال و جذب مقاله، درخواستی به ایمیل نویسندگان ارسال نمی‌کنند و به اندازه کافی تقاضا برای آنها وجود دارد.
3. اگر با مراجعه به آرشیو مقالات مجله، فقط مقالات ایرانی وجود داشته باشد احتمال جعلی و تقلبی بودن آن بسیار زیاد است.
4. جاعلان کهنه کار برای اینکه آرشیو مقالات مجله خود را کامل نشان دهند، از آنجاییکه به آرشیو مجله اصلی دسترسی ندارند معمولاً از مجلات دیگر مقالاتی که قبلاٌ چاپ شده است را کپی می‌کنند و در سایت خود قرار می‌دهند.
5. ویژگی اصلی مجلات جعلی، عدم داوری و مطالبه سریع هزینه‌های چاپ می‌باشد. باید توجه کرد که مجلات ISI و دارای ضریب تأثیر، هیچ گاه به مقاله ای بدون کامنت‌های داوری پذیرش نمی‌دهد. از طرفی معمولاٌ تمامی مجلات JCR یا همان مجلات ISI ایمپکت دار اصلی، رایگان می‌باشند. لذا ژورنالی که با شرایط خوب تنها یک ایمیل تبریک پذیرش و شماره حساب برای واریز مبلغ داده است، شک برانگیز است.
6. پوسته ظاهری این مجلات عموماً یا بصورت تمپلیت‌های آماده خریداری می‌شود و یا در غیر اینصورت فقط چند گزینه ساده مانند آرشیو و تماس با ما در سایت موجود می باشد. نکته قابل توجه این است که وقت زیادی برای این وب سایتها گذاشته نمی‌شود و صورت ظاهری آنها نشان از طراحی سرسری وب سایت ژورنال دارد.

با وجود اینکه روشهای فوق تنها راه‌های شناسایی مجلات جعلی و فاقد اعتبار نیستند و روشهای دیگری نیز وجود دارند اما این موارد نیز کمک می‌کند تا شناخت کافی از اینگونه مجلات پیدا کرد و حاصل دسترنج تحقیقات را به مجلات معتبر ارسال کرد.

شما عزیزان می توانید درخواست خود برای ارسال مقاله تان به کارشناسان ما در موسسه آرمان ارسال نمایید تا از افتادن در دام مجلات جعلی در امان بمانید. ما در این موسسه شما را به بهترین نحو ممکن راهنمایی خواهیم کرد و حتی شما می توانید لیست نشریات نامعتبر و جعلی را از سایت موسسه پژوهشی تحقیقاتی آرمان دانلود نمایید.