نحوه انتخاب موضوع پایان نامه

انتشار 9 دی 1397
مطالعه 6 دقیقه

موضوع پایان نامه، سرنوشت پایان نامه و مقاله استخراجی از آن را تعیین می کند. هر چه مقاله شما موضوع جدید و به روزی داشته باشد، علاقمندان زیادی را به خود جذب خواهد کرد.

نحوه انتخاب موضوع پایان نامه

پایان نامه آخرین مرحله از فرایند تحصیلات تکمیلی می باشد که دانشجویان با انتخاب یک موضوع در حیطه تحصیلی خود، یک پروژه تحقیقاتی را آغاز می کنند. هدف از ارائه واحد پایان نامه، آشنایی دانشجویان با نحوه پژوهش و سنجش توانایی و مهارت آنها در انجام یک تحقیق است. در واقع دانشجو بایستی بر اساس آموخته های خود در دوران تحصیلات دانشگاهی خود، یک پژوهش را به تنهایی و البته با راهنمایی استاد راهنما در یک بازه زمانی تقریبا 6 ماهه تا 1 ساله را انجام داده و نتایج مطالعات و یافته های خود را در قالب پایان نامه به دانشگاه ارائه دهد تا موفق به اخذ مدرک فارغ التحصیلی خود شود.
هر پایان نامه یک ایده است که هر دانشجو در نتیجه مطالعات کتابخانه ای خود و با راهنمایی های استاد راهنمای خود ارائه می دهند. یک ایده آغاز طرح یک مساله می باشد و طرح مساله فرضیه را ایجاد می کند و فرضیه به عنوان هدف نهایی محقق یا دانشجو در تحقیق خود که تحت عنوان پایان نامه می باشد، می شود. بدون داشتن یک فرضیه درست و یک ایده خوب، امکان شروع یک کار پژوهشی و انجام پایان نامه وجود ندارد. حتی انتخاب نادرست یک فرضیه و هدف باعث شکست پروسه پایان نامه در نیمه راه شده و شما مکررا مجبور به تکرار آزمایش می شوید؛ در حالی که انتخاب اول شما اشتباه بوده نه مسیری که می روید. بنابراین برای داشتن یک ایده و هدف درست و انتخاب موضوع مناسب برای پایان نامه، بایستی مطالعات خود را بیشتر نمایید و مقالات بسیاری در خصوص موضوعات مختلفی که به آنها علاقه دارید، انجام دهید.

نحوه انتخاب موضوع پایان نامه 

همانطور که گفتیم برای انتخاب یک ایده و موضوع خوب برای پایان نامه، لازم است مطالعات خود را هدفمند و بیشتر نماییم تا بتوانیم از میان تحقیقات جدیدی که در چند سال اخیر انجام گرفته یک موضوع خوب برای خود پیدا نماییم. البته در بسیاری از دانشگاه ها، اساتید یک پروژه تحقیقاتی را آغاز می کنند و هر بخش از پروژه را به عنوان موضوع پایان نامه به یکی از دانشجویان می سپارند. این نوع موضوعاتی که بصورت پروژه ای طراحی می شوند، بسیار هدفمند بوده و در نهایت نتایج حاصل از آن می تواند در قالب مقاله در مجلات معتبر خارجی و داخلی به چاپ برسد. 

تصویر

اما در انتخاب موضوع پایان نامه بایستی به یکسری نکات کلیدی توجه نمایید:

  1. عنوان یا موضوع پایان نامه نبایستی قبلا توسط محقق یا دانشجوی دیگری انجام گرفته باشد. برای این منظور می توانید عنوان انتخابی خود را در سایت ایران داک چک نمایید. این سایت بعنوان پایگاه ثبت عناوین پایان نامه های دفاع شده می باشد. اگر موضوع شما در این سایت یافت نشد، به احتمال 70 درصد یک موضوع جدید بوده و انجام نگرفته است. 30 درصد باقی مانده مربوط به پایان نامه هایی است که در حال انجام بوده و یا دفاع شده اما در پایگاه ایران داک ثبت نشده اند.
  2. موضوع پایان نامه بایستی در حیطه رشته تحصیلی دانشجو و مرتبط با آن باشد. مثلا اگر در رشته زیست شناسی تحصیل کرده اید نمی توانید یک موضوع در زمینه شیمی انتخاب نمایید.
  3. موضوع انتخابی برای پایان نامه بایستی قابل انجام با شرایط موجود در دانشگاه محل تحصیل شما باشد. مثلا اگر رشته تحصیلی شما زیست شناسی است و بایستی مراحل عملی پایان نامه خود را در آزمایشگاه انجام دهید، بایستی امکانات آزمایشگاه را در نظر گرفته و بر اساس آن موضوع خود را انتخاب نمایید.
  4. موضوعی را برای پایان نامه خود انتخاب نمایید که به آن علاقه مند هستید. علاقه یک معیار مهم در انتخاب موضوع پایان نامه می باشد. زیرا اگر به موضوع انتخابی خود علاقه ای نداشته باشید هرگز به نتایج خوبی دست نخواهید یافت.
  5. یکی از راه های انتخاب موضوع پایان نامه جدید، شرکت در همایش ها، کنگره ها و کنفرانس ها می باشد. زیرا در این گردهمایی ها موضوعات بروز مطرح می شود که می توان به راحتی از آنها ایده های جدی گرفت.
  6. مطالعه پایان نامه های دانشجویان هم رشته خودتان که در 2 سال اخیر دفاع کرده اند نیز بسیار مفید است. زیرا در انتهای پایان نامه و قبل از رفرنس ها، در بخش پیشنهادات، موضوعاتی که می تواند در راستای آن مطالعه انجام بگیرد نوشته می شود. این موضوعات نیز می تواند به شما در انتخاب موضوع پایان نامه، ایده های خوبی بدهد.

تصویر

انتخاب هدفمند موضوع پایان نامه

برای بسیاری از دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد، واحد پایان نامه فقط یک واحد درسی محسوب می شود که ملزم به گذراندن آن برای اخذ مدرک دانشگاهی می باشد. بنابراین برای این گروه افراد انتخاب موضوع از اهمیت زیادی برخوردار نیست و هر موضوعی که استاد راهنما به وی پیشنهاد دهد بدون توجه به علاقه خود آن را می پذیرد. این دید تک بعدی نسبت به پایان نامه اصلا خوب نیست و دانشجویانی که وارد تحصیلات تکمیلی می شوند مطمئنا اهداف بزرگی دارند که یکی از آنها، ادامه تحصیل در مقطع دکتری در دانشگاه های معتبر داخلی یا خارجی می باشد. این هدف شما را ملزم می کند تا در انتخاب موضوع پایان نامه خود حسایت بالایی به خرج دهید تا در نهایت یک پایان نامه خوب نوشته و یک مقاله خوب از آن استخراج نمایید. همانطور که می دانید مقاله استخراج شده از پایان نامه بعنوان یک مقاله علمی پژوهشی بوده و ارزش و امتیاز پژوهشی خوبی برای دانشجو دارد. اگر موضوع پایان نامه شما یک موضوع معمولی باشد، هرگز موفق به چاپ مقاله استخراج شده از پایان نامه در یک مجله معتبر خارجی نخواهید شد. اما اگر موضوع خود را هدفمند انتخاب نمایید، نتایج و امتیازات خوبی برای شما به همراه خواهد داشت.
برای مثال اگر قصد ادامه تحصیل در کشور آلمان را دارید و در رشته مهندسی نفت در حال تحصیل هستید، می توانید با بررسی مشکلات نفت در این کشور ،در ارتباط با آن یک موضوع خوب برای پایان نامه خود انتخاب نمایید. در این صورت با ترجمه چکیده پایان نامه و همچنین چاپ مقاله استخراج شده از آن می توانید رزومه خود را برای یکی از دانشگاه های آلمان ارسال نمایید. این امر تاثیر بسیار خوبی بر روی ذهنیت اساتید آن دانشگاه نسبت به پایان نامه و مقاله شما داشته، در نتیجه در پذیرش شما از این دانشگاه و بورسیه تحصیلی نقش به سزایی خواهد داشت.
با توجه به مطالبی که گفته شد، اینطور نتیجه میگیریم که این موضوع پایان نامه است که سرنوشت پایان نامه و مقاله استخراجی از آن را تعیین می کند. هر چه مقاله شما عنوان جدید و به روزی داشته باشد، علاقمندان زیادی را به خود جذب خواهد کرد. در مقابل مقاله شما شانس چاپ بیشتری در مجلات معتبر خواهد داشت. بنابراین سعی نمایید در انتخاب موضوع پایان نامه بسیار دقیق و هوشمندانه عمل نمایید.

لطفا امتیاز خود را ثبت کنید
1 5
  ارسال به دوستان:

پرسش و دیدگاه شما
اختیاری
اختیاری (نمایش داده نخواهد شد)
ضروری
پرسش و دیدگاه شما

خدمات موسسه آرمان