امروزه نوشتن مقاله و ارائه و چاپ آن در مجله های معتبر به یکی از دغدغه های دانشجویان و محققان تبدیل شده است. داشتن مقاله باعث قویتر شدن رزومه تحصیلی و علمی فرد می شود و باعث افزایش شانس موفقیت وی در مصاحبه دکتری و پذیرش گرفتن از دانشگاه‌های خارجی و گرفتن بورسیه از آنها می‌شود.
امروزه نوشتن مقاله و ارائه و چاپ آن در مجله‌های معتبر از دغدغه‌های اصلی دانشجویان و محققان بشمار می‌رود. داشتن مقاله در کارنامه پژوهشی افراد باعث تقویت رزومه تحصیلی و علمی وی می‌شود و شانس موفقیت نویسنده مقاله در مصاحبه دکتریو اخذ پذیرش از دانشگاه‌های خارجی و بین‌المللی و گرفتن بورسیه از آنها به میزان چشم گیری افزایش می‌یابد. همچنین به علت اینکه کسب نمره کامل پایان نامه منوط به ارائه گواهی پذیرش و یا چاپ مقاله در جلسه دفاع می‌باشد بنابراین دانشجویان ملزم به نگارش و چاپ مقاله در مجلات معتبر می‌باشند. با این تفاسیر داشتن مقاله برای دانشجویان اهمیت و جایگاه ویژه‌ای دارد. پژوهشگران و دانشجویانی که در ابتدای راه مقاله نویسی قرار دارند به احتمال زیاد با روند نگارش مقاله و همچنین تفاوت موجود بین مجلات و مقالات آشنایی کامل ندارند. بنابراین در ادامه مطلب به معرفی مقالات علمی ترویجی یا مروری (review paper) و تفاوت آن با مقالات علمی پژوهشی (research paper) می‌پردازیم.
همانطور از اسم مقالات علمی ترویجی بر می‌آید مروری بر دانش موجود گذشته است. هدف از نگارش و ترویج مقالات علمی ترویجی ارتقای سطح اطلاعات خواننده در حیطه موضوع علمی خاص و همچنین معرفی یک دانش و علم مشخص است که می‌توانند پژوهش و یا دستاوردی نو نباشند. مقالات علمی ترویجی خلاصه یا مروری از مقالات و پژوهش‌های مختلف در یک شاخه علمی مشخص هستند که با سازماندهی و ساختاری نو با هدف بیان مطلب و شناساندن آن شاخه علمی نوشته و تنظیم می‌گردند. مقالات علمی ترویجی می‌توانند تفسیر و نگاه جدیدی از مقالات و پژوهش‌های گذشته ارائه دهند و یا یافته‌های جدیدی را با تحقیق‌های گذشته پیوند داده و تفسیر خاص خود را ارائه نمایند. جمع‌آوری اطلاعات در مقالات علمی ترویجی معمولاً به شکل منظم و طبقه‌بندی شده انجام می‌گیرد تا به روشن شدن مسئله‌ای علمی در شاخه‌ای از علوم منجر شود. بنابراین می‌توان گفت در مقاله علمی ترویجی نتایج نویی ارایه نمی‌شود و تحقیقی جدید انجام نمی‌گیرد و صرفاً جمع‌بندی اطلاعات موجود صورت می‌گیرد. جامعه هدف مقالات علمی ترویجی افراد عادی و کسانی می‌باشد که ممکن است از لحاظ فنی در شاخه علمی مورد نظر مقاله تخصص کافی نداشته باشند.
چاپ مقاله علمی ترویجی در مجلات معتبر
مقاله علمی ترویجی و یا مرور ادبیات از جمله فعالیت‌های پژوهشی امتیازآور در مصاحبه دکتری و دیگر مراحل تحصیلی و پژوهشی است. طبق مصوبه ارائه شده سازمان سنجش کشور امتیاز اعمال شده برای نویسنده مقالات علمی ترویجی طبق جدول زیر می‌باشد.
|
نوع مقاله |
حداکثر نمره برای هر مقاله |
|
الف) نمره پذیرش در مجلات ISI یا علمی ترویجی |
2 نمره |
|
ب) نمره پذیرش در مجلات انگلیسی زبان داخلی یا خارجی یا ISC یا علمی ترویجی |
1.5 نمره |
|
پ) نمره پذیرش در مجلات علمی پژوهشی یا علمی ترویجی |
1 نمره |
|
ت) نمره پذیرش در مجلات علمی – ترویجی یا علمی ترویجی |
1 نمره |
|
ث) نمره مقاله علمی ترویجی در کنفرانس های ملی و بین المللی داخل و خارج |
1 نمره |
|
ج) نمره پذیرش در مجلات علمی دانشگاهی بدون درجه یا علمی ترویجی |
0.5 نمره |
|
چ) نمره ارائه مقاله علمی ترویجی در کنفرانس‌های داخلی |
0.5 نمره |
|
ح) اختراع، اکتشاف، نظریه علمی، مسابقات و جشنواره های ملی و بین المللی و چاپ کتب علمی مرتبط |
حداکثر دو نمره بسته به نظر گروه ارزیابی کننده |
در مورد پذیرش و چاپ مقاله علمی ترویجی در مجلات معتبر علمی بایستی نکاتی زیر را مد نظر داشت:
