با توجه به افزایش روز افزون مقالات علمی توسط محققان و تمایل آن‌ها به چاپ مقاله خود در مجلات معتبر، لذا انتخاب یک مقاله خوب که شرایط لازم را برای چاپ داشته باشد سخت و پیچیده است. به همین دلیل کار داوران در این زمینه بسیار دشوار شده است.
تعداد مقالات علمی ارائه شده توسط محققان جهت چاپ در مجلات معتبر روز به روز در حال افزایش است. لذا انتخاب یک مقاله علمی خوب و پرمحتوا جهت چاپ در یک مجله معتبر کار سختی به شمار می‌رود. این وظیفه سنگین به عهده داورانی است که از سوی هر مجله تعیین شده اند.
داوران برای اینکه بتوانند مقالات با کیفیتی را برای چاپ تأیید کنند باید سوالات مفید و سازنده‌ای از نویسنده مقاله بپرسند. با توجه به حساس بودن امر داوری مقالات، این کار از دو جهت انجام می‌گیرد. اول اینکه داوران باید کلیت مقاله را بررسی کنند و نظر خود را نسبت به رد یا پذیرش آن اعلام کنند و دوم اینکه بدون درنظر گرفتن داشتن شرایط لازم جهت عدم چاپ یا چاپ مقاله، نظرات و انتقادات سازنده‌ای به نویسندگان آن ارائه دهند. نحوه برخورد یک داور با یک مقاله و مؤلف آن باید بسیار محترمانه باشد. بطوریکه به هیچ وجه از کلمات توهین کننده استفاده نکند.
هنگامیکه مقاله‌ای به مجله‌ای ارسال می‌شود، پس از پذیرش اولیه توسط سردبیر مجله، کار داوری اصلی آغاز می‌شود. هر مجله دستورالعمل‌ها، چارچوب و زمان‌بندی خاصی برای داوری مقالات درنظر گرفته است که داوران موظف‌اند مطابق با آن دستورالعمل‌ها به داوری مقالات بپردازند. داورانی که می‌خواهند یک مقاله را بررسی کنند و راجع به پذیرش یا عدم پذیرش آن در مجله نظر دهند باید تسلط و آگاهی کافی نسبت به موضوع مقاله داشته باشند.
کار داوری مقاله ابتدا با مرور سطحی و سریع آن توسط داور جهت آشنایی با موضوع مقاله و روش مطالعه آن آغاز می‌شود و سپس داور با خواندن آهسته و دقیق، جزئیات آن را بررسی می‌کند. هنگامیکه کار داوری اولیه مقالات به پایان رسید، نامه‌ای از طرف سردبیر مجله به نویسنده مقاله ارسال می‌شود که در آن ضمن اینکه از نویسنده جهت ارسال مقاله خود به این مجله تشکر می‌کند، نتایج داوری را نیز اعلام می‌کند. نتایج داوری به نظرات و تصمیمات داوران بستگی دارد.
دلایل زیادی برای پذبرش یا عدم پذیرش مقالات از سوی داوران وجود دارد که در اینجا به چند نمونه از آن‌ها اشاره می‌کنیم.
مقالاتی که در چارچوب و در حوزه تخصصی مجله نوشته شده باشند و همچنین از نظر نگارشی سطح بالایی داشته باشند و بتوانند در حل یکی از مشکلات روز دنیا مؤثر باشند، از شانس بالایی برای پذیرش برخوردارند.
اما در مقابل مقالاتی که از نظر محتوا و استفاده از ابزارهای مناسب تحقیق و اندازه‌گیری داده‌ها و همچنین ساختار مناسب مقاله‌نویسی رعایت نشده باشند و همچنین نتایج بدست آمده از آن‌ها به درستی تحلیل نشده باشند و از طرفی ارتباطی با حوزه فعالیتی مجله نداشته باشند، به احتمال خیلی زیاد از طرف مجله برگشت داده می‌شوند.
نتایج داوری مقاله پس از اتمام داوری به شکل‌های زیر به نویسنده اطلاع داده می‌شود:
1-اگر مقاله‌ای بدون هیچ اصلاحیه‌ای پذیرفته شده باشد پیام زیر برای نویسنده ارسال می‌شود. البته این حالت به ندرت اتفاق می‌افتد.
Accept With No Modification
2-اگر مقاله‌ای با اعمال تغییرات و اصلاحات جزئی پذیرفته شده باشد، پیام زیر به نویسنده ارسال خواهد شد.
Accept With Minor Modification
3- اگر مقاله‌ای با اعمال تغییرات زیاد پذیرفته شود، پیام زیر فرستاده می‌شود.
Accept With Major Modification
4-و در نهایت اگر مقاله‌ای احتیاج به تغییرات اساسی داشته باشد رد می‌شود و این پیام به نویسنده ارسال می‌گردد.
Substantial Revision or Reject
درصورتیکه نویسنده با یکی از سه پیام اولی که در بالا به آن اشاره شد روبرو شد و به آن‌ها جواب داد و تغییرات درخواستی را اعمال کرد، مقاله بار دیگر داوری می‌شود. اما اگر پیام چهارم برای نویسنده ارسال شد، نویسنده می‌تواند با اعمال تغییرات اساسی که از طرف داوران پیشنهاد شده بود، مقاله خود را به مجله دیگری ارسال کند.
