لیست سیاه نشریات بی کیفیت و نامعتبر داخلی و خارجی که مورد تایید وزارت علوم نیست با هدف ارتقای کیفی هر چه بیشتر تولیدات علمی، پیشگیری از انتشار مقالات ارزشمند پژوهشگران کشور در نشریات نامعتبر خارجی و ایجاد وحدت رویه و یکسان سازی دانشگاه‌های کشور در ارزیابی اینگونه نشریات توسط معاون پژوهشی و فناوری وزیر علوم طی نامه ای به روسای دانشگاه ها و موسسات پژ
لیست سیاه نشریات بی کیفیت و نامعتبر داخلی و خارجی که مورد تایید وزارت علوم نیست با هدف ارتقای کیفی هر چه بیشتر تولیدات علمی، پیشگیری از انتشار مقالات ارزشمند پژوهشگران کشور در نشریات نامعتبر خارجی و ایجاد وحدت رویه و یکسان سازی دانشگاه‌های کشور در ارزیابی اینگونه نشریات توسط معاون پژوهشی و فناوری وزیر علوم طی نامه‌ای به روسای دانشگاه‌ها و موسسات پژوهشی کشور اعلام می‌شود.
این سیاهه با عنوان «فهرست نشریات نامعتبر» یا (Black list) با همفکری صاحبنظران حوزه‌های تخصصی و براساس تجربیات دانشگاه‌های مختلف کشور و پس از بررسی‌های دقیق کارشناسی تنظیم شده و روایی و پایایی آن مورد تایید قرار گرفته است. این لیست به طور مداوم در معاونت پژوهش و فناوری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری مورد بررسی و بازبینی قرار می‌گیرد و در صورتی که مطابق بررسی‌های بعدی این معاونت، نشریات نامعتبر جدیدی شناسایی شوند، به این سیاهه اضافه خواهند شد. همچنین هر یک از نشریات مذکور در صورت ارتقای کیفیت و برخورداری از سطح علمی قابل قبول، پس از بررسی در کمیته تخصصی مربوطه و تایید این معاونت از این سیاهه خارج خواهد شد و از آن تاریخ، به عنوان نشریه معتبر تلقی خواهند شد.
پس متوجه شدیم مجلات به دو دلیل می‌توانند در فهرست لیست سیاه وزارتین و یا دانشگاه‌های آزاد و سراسری کشور قرار گیرند یا مجله کلا جعلی است، یا مجله فاقد اعتبار. مجلات جعلی مجلاتی را می‌گویند که کلا دارای سایت و ISSN جعلی هستند و مقالات را در سایت اعلامی خود (سایت اصلی) منتشر نمی‌کند بلکه در سایتی جعلی اقدام به آنلاین کردن مقاله می‌نماید و یا اینکه کلا مقالات را منتشر نمی‌کنند. در برخی موارد، بخاطر حساسیتی که دانشجویان و پژوهشگران روی چاپ مقالات دارند، سود جویان اقدام به طراحی سایت های فیک و بی هویت می‌کنند و از مقالات سایر سایت ها در آرشیو خود استفاده می‌کنند و همه ساله، به دلیل عدم آگاهی، عده زیادی از محققین در دام آنها گرفتار می‌شوند.
مجلات نامعتبر به مجلاتی گفته می‌شود که سایت معتبر و ISSN منحصر بفرد خود را دارد و در گذشته در زمینه چاپ مقاله فعالیت داشته‌اند اما بنا به دلایلی مثل چاپ بیش از حد مقاله در یک شماره، یا چاپ مقالات نامرتبط با موضوع و یا داوری کوتاه مدت، بعد از تاریخ اعلام شده، در لیست سیاه نشریات قرار گرفته‌اند و چاپ مقاله در آنها امتیازی برای نویسنده به همراه نخواهد داشت.
با توجه به تعاریف ارائه شده برای مجلات نامعتبر و جعلی معلوم می‌شود که مجلات جعلی و نامعتبر ماهیت متفاوتی دارند بنابراین بایستی هر کدام در لیستی جداگانه فهرست شوند. توجه داشته باشید با اعلام لیست جدیدی از مجلات نامعتبر و جعلی از سوی هر سه نهاد اعلام شده، سیاهه‌های قبلی از درجه اعتبار ساقط می‌شوند و سیاهه‌ی جدید جایگزین آن می‌گردد و ملاک سنجش اعتبار مجلات قرار می‌گیرد. ملاک انتخاب و قرار گیری مجلات در لیست سیاه دانشگاه‌ها، سنجش اعتبار مجلات می‌باشد. به عبارتی نکته‌ی مهم در انتخاب مجلات و قرارگیری آنها در لیست سیاه، این است که تمام مجلات باید در یک زمینه‌ی تخصصی فعالیت داشته باشند و نشریاتی که در زمینه‌های گسترده ای از مباحث علمی را پوشش بدهند، نمی‌توانند دارای اعتبار باشند.
در بلک لیست ( Black List) اعلام شده، مجلات نامعتبر تاریخ ورود به سیاهه را دارند و از تاریخ ذکر شده به بعد چاپ مقاله در این مجلات هیچ امتیازی را شامل نمی‌گردد. اما برای مجلات جعلی هیچ تاریخی ذکر نمی‌گردد، از این رو تمامی مقالات چاپ شده در این مجلات نامعتبر محسوب می‌گردد. بر مبنای اظهارات وزارت علوم، علت قرار گرفتن این مجلات در بلک لیست، داوری ضعیف، انتشار سریع، چاپ مقالات با پول می‌باشد. این لیست فقط در کشور ایران و دانشگاه‌های ایران اساس سنجش و قضاوت می‌باشد و خارج از ایران در هیچ کشوری در دنیا لیست مجلات نامعتبر وجود ندارد. از آنجا که برخی ژورنال‌های خارجی در لیست سیاه وزارتین ایران قرار دارند، جهت تسهیل کار پژوهشگران گرامی این امکان فراهم شده است تا بر مبنای آخرین لیست به روزرسانی شده دفتر گسترش تولید علم دانشگاه آزاد اسلامی، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و وزارت علوم، وضعیت ژورنال مدنظر در لیست‌های سیاهه مذکور مشخص شود.
پژوهشگران عزیز توجه داشته باشید قبل از اقدام به ارسال مقاله به مجله‌ای از عدم قرار گیری مجله در فهرست سیاه نشریات اعلام شده اطمینان حاصل نمایید. موسسه آرمان جهت تسهیل در کار شما عزیزان آخرین نسخه بلک لیست ارائه شده از جانب دانشگاه آزاد اسلامی که در هشتم خرداد ماه 1398 به روز رسانی شده است در لینک زیر ارائه می‌کند تا با دانلود و مطالعه آن بتوانید با خیال راحت نسبت بعه انتخاب مجله مورد نظر خود اقدام کنید.
لیست مجلات نامعتبر و جعلی اعلام شده از طرف دانشگاه آزاد (خرداد 98)
